Ruivoer dat is afgestemd op de behoefte van de kip
Florian van der Hoeven
Productmanager legpluimvee
In de legpluimveehouderij doen zich soms situaties voor waardoor meer over ruien wordt gesproken. Tijdens de fipronilcrisis is bijvoorbeeld veel geruid, maar ook in het afgelopen jaar en in 2023 is ruien weer een actueel thema. Dit keer om een heel andere reden; namelijk omdat legpluimveehouders de aanschaf van een nieuw koppel uitstellen. Tijd kopen is vaak het idee, omdat het moeilijk was/is om eieren van een volgend koppel voor een goede prijs te verkopen. Legpluimveehouders verlengen daarom de aanhoudingsduur van het koppel.
Ruien heeft zowel voor- als nadelen en die verschillen van bedrijf tot bedrijf. Als er voor ruien gekozen wordt is het van belang dat het goed gebeurd en dat de nadelen geminimaliseerd worden. Daarom heeft De Heus een eigen aanpak met een speciaal ruivoer ontwikkeld.
Terug naar de natuur
In de natuur ruien kippen meerdere keren tijdens hun leven. Een kuikentje wordt namelijk geboren met donsveren, maar deze worden al snel ingeruild voor de eerste jeugdveren. Na drie à vier maanden worden deze eerste veertjes weer ingeruild voor volwassen veren. Na anderhalf jaar leggen gaan ze, als de dagen korter worden (augustus-november), weer in de rui. Na het ruiproces heeft de kip weer prachtige (isolerende) veren en is ze klaar voor de koude winter.
Mild ruien in de praktijk
In de praktijk wordt op heel veel verschillende manieren geruid. Er zijn dan ook veel verschillende ruischema’s in omloop. Een “harde rui” waarbij kippen in het donker werden gezet en dagenlang zonder water en voer zaten, werd in het verleden vaak toegepast. Tegenwoordig wordt er veel milder geruid. De uren licht worden afgebouwd om de herfst na te bootsen. De kippen krijgen vaak onbeperkt water en een eiwitarm dieet. De dieren verliezen door dit dieet 20-25% lichaamsgewicht, de kam wordt kleiner, ze worden stiller en stoppen met eieren leggen. Daarna verliezen ze hun donsveren en vervolgens de penveren. Dan is het moment aangebroken om de kippen weer te verwennen met eiwitrijk voer. Als reactie daarop komen de veren terug en neemt het diergewicht weer toe. Na ongeveer drie weken leggen de kippen weer de eerste eitjes en starten daarmee hun tweede legperiode.
Ruien moet wel goed gebeuren
Ruien heeft zowel voor- als nadelen. De keuze voor wel of niet ruien is vaak afhankelijk van de liquiditeitspositie en/of de marktsituatie. Ook wordt er soms geruid om bij meerleeftijdenbedrijven te schuiven met de leeftijden. Of komt de vraag vanuit de eierhandel om zodoende vraag en aanbod beter op elkaar af te kunnen stemmen. Wat de reden ook is, als er geruid wordt, dan moet dit goed gebeuren. De Heus probeert met haar eigen aanpak zoveel mogelijk aan te sluiten bij de fysiologische veranderingen die horen bij het ruiproces.
Afstemmen op behoefte met ruivoer
“De nutritionele behoefte van een hen in de rui is compleet anders dan een hen in topproductie”, aldus productmanager Florian van der Hoeven. “Tijdens het ruiproces wordt de eiproductie weliswaar gestopt, maar de hen moet wel zo fit mogelijk blijven omdat er nog een tweede legperiode achteraan komt. Het ruivoer van De Heus is een speciaal dieet dat daar op afgestemd is. Zo bevat het vitamines en mineralen om de weerstand en het skelet te ondersteunen. Ook na de rui moet er extra aandacht zijn voor de voeding, omdat het nieuwe verenpakket gevormd wordt en de hen weer flink in gewicht moet aankomen. Vanuit nutritioneel opzicht betekent dit nogal wat. Hoe beter dit gaat, hoe beter de tweede legperiode.”
Klik hier als je meer wilt weten over onze ruivoedersDe nutritionele behoefte van een hen in de rui is compleet anders dan bij een hen in topproductie
Voordelen ruien
- Geen hoge aanschafkosten jonge hen
- Langere aanhoudingsduur
- Eischaalkwaliteit wordt tijdelijk na de rui weer beter
- Indien gewenst kan op een meerleeftijdenbedrijf de leeftijden uit elkaar of juist bij elkaar getrokken worden
- Eieren zijn zwaarder na de rui
- Minder DGF-heffing
- Minder vang- en schoonmaakkosten
- Duurzamer gebruik van de hen, deze kan over meer eieren worden afgeschreven
Nadelen van ruien
- Ruien kost ook geld
- Imago
- Vaccinaties raken uitgewerkt na 65-70 weken leeftijd
- Ruien wordt alleen aangeraden bij uniforme koppels
- Tijdens de rui heeft een kip een verminderde weerstand en is dus vatbaarder voor ziektes
- Tijdens de rui legt een kip geen eieren
- Bij sommige concepten is ruien niet toegestaan (biologisch en BLK)
- Vaak onderbezetting
- Matige eischaalkwaliteit laatste fase tweede legperiode
- Extra werk door de vele veren in de stal, het scheppen van mest/veren, verstoppingen van mestbanden en kippen op de grond
Over de auteur
Florian van der Hoeven
Productmanager legpluimvee
Wil je meer weten over onze ruivoeders?