Vleeskuikens, aardappelen en friet: De kringloop van Marijn Uitdewilligen
Marijn woont samen met zijn vrouw Katrien en hun drie kinderen in het Zeeuwse Sint-Kruis, vlak bij de Belgische grens, waar ze een veelzijdig landbouwbedrijf runnen. Ze houden 75.000 Beter Leven-kuikens, verbouwen aardappelen en granen en hebben sinds een paar jaar ook nog een eigen frietlijn. “Ik denk dat ik één van de mooiste kringlopen heb die er is,” vertelt Marijn trots. “Mijn graan gaat naar de kippen, de mest van de kippen naar de aardappelen en die aardappelen worden friet. Mooier kan het bijna niet”.
Wie is Marijn uitdewilligen?
Graag stellen we je voor aan Marijn Uitdewilligen uit het Zeeuwse plaatsje Sint-Kruis. Ruim elf jaar geleden nam hij het bedrijf van zijn ouders over. Samen met zijn vrouw Katrien runt hij een landbouwbedrijf, bestaande uit 75.000 1 ster Beter Leven-kuikens en akkerbouw. Sinds kort produceren en verkopen ze ook hun eigen boerderijfriet. Marijn: “De aardappelteelt zit al generaties in de familie. Ik ben de vierde generatie. Aardappelen zijn altijd een vast onderdeel van ons bouwplan geweest en waar mogelijk hebben we dat uitgebreid.” Het idee om zelf verse friet te maken ontstond tijdens de coronaperiode. “In 2020 stond de aardappelprijs op 2,5 cent. Toen zei ik tegen mijn vrouw: ‘We moeten iets anders proberen.’” Ze begonnen kleinschalig met een eenvoudige verwerkingslijn, en dat sloeg meteen aan. “Binnen de kortste keren belden restaurants uit de buurt: ‘Wij willen jullie friet graag kopen!’”
Inmiddels produceert het bedrijf, genaamd “Pommes Appetit”, zo’n tien ton verse boerderijfriet per week. Dankzij de mechanische koeling kan Marijn het hele jaar door constante kwaliteit garanderen. De verse friet wordt geleverd aan lokale horeca en frietkramen, met name in België. Het blijft allemaal binnen een straal van vijftig kilometer. Lokaal, vers en herkenbaar.
Ontstaan en overname
In 1991 breidden de ouders van Marijn het akkerbouwbedrijf uit met 25.000 gangbare vleeskuikens. “Een grote stap in die tijd, maar een goede beslissing”, vervolgt Marijn. Zelf ging hij naar de landbouwschool en is uiteindelijk bedrijfswetenschappen gaan studeren. Na zijn studie werkte hij een aantal jaren in de accountancy en bedrijfsadvies. “Op een dag kwam ik bij een pluimveehouder voor een staladvies. Terwijl ik die stal aan het doorrekenen was, dacht ik: Dit kan ik zelf ook.” En toen is het balletje echt gaan rollen. In 2014 nam Marijn het bedrijf van zijn ouders over.
Vleeskuikenhouder Marijn Uitdewilligen wil graag een vierde stal bouwen en doorgroeien naar 100.000 kuikens. Dan benut hij zijn vergunning volledig.
Omschakeling naar 1 ster Beter Leven
Na het verkrijgen van de benodigde vergunningen begon Marijn in 2017 met de bouw van twee nieuwe stallen met overdekte uitloop, gericht op het 1 ster Beter Leven-concept. “Dat was best spannend”, blikt hij terug. “We gingen van een bezetting van 42 kilo naar 25 kilo per vierkante meter. In het begin verdienden we minder dan met de gangbare kippen. Mijn vader had zijn twijfels bij de omschakeling naar Beter Leven kuikens, maar ik geloofde dat het Beter Leven concept maatschappelijk meer geaccepteerd zou worden.” De keuze pakte goed uit. Hij vervolgt: “Aangezien we naast de kuikens ook aardappelen en frieten hebben is het fijn dat we kuikens houden die minder intensieve aandacht nodig hebben. Dat geeft rust.” In 2024 heeft Marijn zijn bedrijf uitgebreid met een nieuwe stal. Inmiddels staan er drie stallen met in totaal 75.000 kuikens.
Mijn vader had zijn twijfels bij de omschakeling naar Beter Leven kuikens
Duurzaamheid op het bedrijf
Duurzaamheid speelt een belangrijke rol op zijn bedrijf. “We hebben drie duurzame stallen met bijna 1.000 zonnepanelen en verwarmen de stallen volledig met houtpellets en hebben dus geen gasaansluiting meer.” Ook qua klimaatbeheersing is het bedrijf goed uitgerust. “We hebben drie warmtewisselaars. Deze zorgen voor een optimaal stalklimaat, wat fijn is voor de kuikens”, vertelt Marijn.
Voer en korte lijnen
“Al jaren komt het voer van De Heus. Ik heb nooit de drang gehad om over te stappen. Als het goed is, is het goed.” Het contact met de specialist van De Heus, JoostLazeroms, is laagdrempelig. Marijn: “Joost komt ongeveer eens per maand langs, en tussendoor bellen we als er iets is. We bespreken de resultaten of eventuele vragen. Bijvoorbeeld over de voerprijzen of de marktontwikkelingen bij gangbare kippen. Dat soort informatie is toch belangrijk.”
Ondernemer Marijn Uitdewilligen: De uitdaging bij 75.000 kuikens zit vooral in het balanceren op de maximale 25 kilo per vierkante meter.
Afwisseling houdt het werk interessant en uitdagend.
Variatie en vrijheid in het ondernemerschap
Voor Marijn is het vooral de variatie in het werk wat hij het mooist vindt. “Geen dag is hetzelfde. Juist die afwisseling houdt het werk interessant en uitdagend.” Daarnaast waardeert hij de vrijheid die het ondernemerschap met zich meebrengt. Het werk is nooit écht af, maar er is wel ruimte om zelf keuzes te maken. “Als ik besluit een middag met mijn zonen naar de motorcross te gaan, dan kan dat gewoon”, aldus Marijn.
Een team van vaste gezichten
Marijn vervolgt: “We hebben één vaste kracht in dienst en werken verder met stagiaires en uitzendkrachten. In de frietverwerking zijn het altijd dezelfde mensen, dat werkt fijn. Mijn vrouw doet veel op het gebied van personeel en zorgt voor de commerciële kant van de frietverkoop. Daarnaast helpt mijn vader nog weleens mee met technische klussen, maar hij is met zijn 76 jaar niet meer actief in het bedrijf.” De kuikens verzorgt Marijn grotendeels zelf.
“Tijdens de leegstand mesten we de stallen zelf uit. Het reinigen besteden we uit.” De uitdaging bij 75.000 kuikens zit volgens Marijn vooral in het balanceren op de maximale 25 kilo per vierkante meter. “Je wilt niet over de norm heen, maar ook niet te licht leveren. Samen met de slachterij zoeken we naar het optimale punt.”
Toekomstplannen
Marijn heeft nog volop plannen voor de toekomst. Hij vertelt: “Ik wil graag een vierde stal bouwen en doorgroeien naar 100.000 kuikens. Dan benutten we de vergunning volledig.” Maar zijn ambities reiken verder dan alleen pluimvee. “Een grotere frietverwerking, misschien zelfs een eigen frietfabriek. Wie weet! Op dit moment verwerken we ongeveer één derde van onze aardappeloogst zelf. Wellicht dat we in de toekomst alles zelf kunnen vermarkten. Ook over de opvolging wordt al voorzichtig nagedacht. “Als onze kinderen straks willen instappen, zijn ze van harte welkom. Of ze nu kiezen voor de vleeskuikens of juist de friet. Ik zou dat geweldig vinden. Het zaadje is geplant, nu is het aan hen om het verder te laten groeien.”
Joost Lazeroms
Specialist vleespluimvee
