Bedrijfsovername buiten de familie
Het komt steeds vaker voor: een landbouwbedrijf zonder opvolger. Hang je dan een bordje ‘Te koop’ aan de stal of geef je iemand anders een kans om te starten in de sector? Aad en Corrie Stolwijk ‘gunnen’ hun bedrijf aan Leon en Jacobine Vonck.

De kinderen van Aad (66) en Corrie (67) Stolwijk-Streng uit Den Horn hadden geen ambitie om het melkveebedrijf over te nemen. Maar hoe vind je dan een opvolger? Via ‘Boer zoekt boer’ van NAJK vonden ze Leon (28) en Jacobine (27) Vonck-Telintel uit Oldehove, 10 km verderop. Kees Janssen van Agra-Matic en Jos Amsing van De Heus willen weten hoe dat in z’n werk ging.
Hoe liep die zoektocht?
“Wij wilden zeker geen te koop-bord op het erf, maar onze werkzaamheden langzaam afbouwen en overdragen. Daar beleven wij zelf meer plezier aan. Als je een opvolger wilt, moet het bedrijf natuurlijk levensvatbaar zijn. Daarom hebben we het altijd up-to-date gehouden”, vertelt Aad. In het najaar van 2020 plaatsten ze daarvoor een oproep op ‘Boer zoekt boer’. Leon had daar al eerder een account gemaakt. Tijdens zijn opleiding aan de HAS was het echt gaan kriebelen, hij vertelt: “Daar spreek je veel bedrijfsopvolgers en dat was ook mijn droom: melkveehouder worden.” Via ‘Boer zoekt boer’ werd het eerste contact gelegd.
Het geeft ons plezier dat ons bedrijf doorgaat. En dat we een jong stel de kans kunnen geven om boer te worden

Leon en Jacobine.
Waarom hebben jullie Leon en Jacobine gekozen?
“We kregen 10 aanmeldingen, dus er was keuze”, vertelt Aad. “We zochten iemand die langzaam in het bedrijf wilde groeien, terwijl wij eruit groeien.” Aad en Corrie kozen vier kandidaten uit voor een soort sollicitatie. “Daar bleven er twee van over, echte ondernemers met een visie die aansloot bij die van ons.” Een dag meelopen, inclusief partners, gaf geen uitsluitsel. “Daarom hebben we hen gevraagd om met een ondernemerscoach een bedrijfs- en financieel plan te maken. Dat maakte de keuze niet veel makkelijker.” Corrie vult aan: “Uiteindelijk heeft vooral ons gevoel de doorslag gegeven voor dit stel.”
Hoe start je dan samen?
Begin 2021 startte Leon met werken op het melkveebedrijf. Vanwege belastingvoordeel werd dat per 1 mei al omgezet in een maatschapscontract. “Het is vergelijkbaar met een contract waarbij de maten wel familie zijn. Je legt vast wat de waarde is, wat er gebeurt bij overlijden, dat soort zaken”, vertelt Leon. “Je moet elkaar natuurlijk vertrouwen”, vult Aad aan. “Hier kies je niet voor als je de hoogste prijs wilt voor je bedrijf. Het geeft ons plezier dat ons bedrijf doorgaat. En dat we een jong stel de kans kunnen geven om boer te worden.”
Hoe zag dat eruit in de praktijk?
“In het begin werkte ik hier alleen op zaterdagen en piekmomenten. Dat voelde wel als een soort stagelopen, naast mijn baan bij Agra-Matic. Toen we hier kwamen wonen, in januari 2024, ging het pas echt leven. Nu ben ik elke dag wel even op het bedrijf, al doet Aad nog steeds een groot deel van het werk”, vertelt Leon. “Hij is er elke dag, behalve op zondag. De werkverdeling loopt vanzelfsprekend. Het scheelt dat Aad altijd stagiaires heeft.
Hoe was dat voor de dames?
“Op een bedrijf met 70 koeien en een melkrobot is geen werk voor zoveel mensen. Dus in de eerste periode kwam ik hier alleen op bezoek. Zo voelde dat echt. Pas sinds we hier wonen voelt het als iets van ons samen. Dat vond ik in het begin wel lastig”, vertelt Jacobine. “Zij is net zoveel boerin als ik boer ben”, stelt Leon. “We hebben het geluk dat we deze passie delen, anders was het voor mij een stuk lastiger geweest om deze droom te realiseren.” “Het moment dat we gingen verhuizen, kwam sneller dan verwacht, omdat we een geschikt huis vonden”, aldus Corrie. “In het begin was dat wel wennen. Inmiddels heb ik m’n draai gevonden met vrijwilligerswerk, de moestuin en de kleinkinderen. Elke woensdag ben ik nog op het bedrijf te vinden voor de boekhouding. Het is gek om gast te zijn in ons oude huis, maar zo gedraag ik me wel. Het is nu hun plek.”
Jullie hebben veel overeenkomsten, zijn er verschillen?
“Leon is perfectionistischer dan ik”, denkt Aad. “Zo werken we nu met kuiltoevoegmiddel en hebben we een voermengwagen. We focussen echt op optimalisatie. En Jacobine en Leon hebben geen liefhebberij voor de moestuin, dat is gras geworden.” Bij het nieuwe huis hebben Aad en Corrie wel een moestuin, met het kasje dat is meeverhuisd van de boerderij.
Wat is het geheim van jullie samenwerking?
Alle vier zijn ze overtuigd dat de goede voorbereiding daaraan heeft bijgedragen. “Door het opstellen van het bedrijfs- en financiële plan, weet ik goed hoe het bedrijf ervoor staat. Dat was een heel goede basis. Ik denk dat dat bij andere overnames niet altijd gebeurt en dat het daarop spaak loopt”, vertelt Leon. “En je moet concessies doen. Soms hou ik m’n mond als we het niet eens zijn, maar je moet vooral bereid zijn om dingen met elkaar te delen en elkaar kansen te bieden.” Aad vult aan: “De gunfactor is heel belangrijk.”
Wanneer is de uiteindelijke overname?
In principe is de overname gepland over drie jaar, dan is Aad 70 en Leon 30. Als vanwege subsidies of belastingen een ander moment gunstiger is, dan kan het nog schuiven. En natuurlijk moet dan de financiering nog rondkomen. De huidige stikstofproblematiek zorgt ervoor dat dit nog een onzekere factor is. Tot het zover is, kan de maatschap nog worden ontbonden. “Als het om wat voor reden dan ook niet lukt, is dat heel jammer, maar dan hebben we met z’n vieren wel alles gedaan om het te laten slagen. Maar tot nu toe staan alle seinen op groen voor ons plan A: boer worden”, besluit Leon.
Over de auteur

Kees Janssen
Manager Agra-Matic