Varkensbedrijf Zantinge uit Wittelte

Makkelijk werken en hoogproductief met fitte TN50-zeugen

Dit is het familiebedrijf Zantinge

Het familiebedrijf Zantinge uit Wittelte (Drenthe) is een maatschap en bestaat uit een zeugenbedrijf en een agrarisch loon- en grondverzetbedrijf. Gert Jan Zantinge werkt full-time bij de varkens en helpt af en toe op het agrarisch loon- en grondverzetbedrijf mee. Zijn vrouw Hedwig is lerares op een basisschool en springt bij in de kraamstal. Zoon Emiel werkt voornamelijk op het agrarisch loon- en grondverzetbedrijf. Gert Jan en Hedwig hebben daarnaast nog een zoon en dochter, maar die zitten niet in het bedrijf.

Heel tevreden met TN50-zeugen

Zantinge heeft heel bewust gekozen voor zeugen met TN50-genetica. Ze hebben er momenteel 220 en en kopen de gelten dekrijp aan. De nakomelingen zijn TN50 x Tybor deze worden gemiddeld met 4,5 weken gespeend. Daarna gaan ze, wanneer ze tussen de 25 en 30 kilogram zijn, naar twee vaste afnemers.

In het verleden hadden ze de T50-genetica, maar ze zijn nu erg tevreden met de TN50. “De TN50 is een robuuste zeug met goede biggen waar je makkelijk mee kan werken. Ze kunnen heel goed biggen grootbrengen met weinig ondereind,” aldus Gert Jan.

‘Voeren van zeugen doe je met één hand op het uier en één hand aan de voerschep’.

Michel Ogink

Specialist zeugen en biggen

De Uierscore-kaart

De Uier-scorekaart is een instrument om van voor het werpen tot één week na het spenen de juiste hoeveelheid voer te kunnen geven aan de zeug. Het is een mooi instrument om ‘achter de zeug aan te voeren’.

Ja, ik wil de uierscore-kaart ontvangen

Makkelijk en met 33 afgeleverde biggen per zeug hoogproductief

Gert Jan: “Wij willen makkelijk werken en ook hoogproductief zijn.” En dat lukt, met de hulp van de specialist van De Heus, Michel Ogink, uitstekend. Wat opvallend is, is dat ze daarbij geen managementsysteem gebruiken. De Wienholt-kalender geeft genoeg info voor de ondernemers. Dus geen zeugenkaarten, Pigmanager (Agrovision), of een andere vorm van bijhouden van zeug-en big-informatie. Aan de oornummers kan Gert Jan zien welke worp het is, omdat elke leeftijd zijn eigen reeks met nummers heeft. Aan het eind van het jaar delen ze de gemiddeld aanwezige zeugen door het aantal afgeleverde biggen om inzicht te krijgen in productiviteit. Het afgelopen jaar leverden ze 33 goede biggen per zeug per jaar af. Bedrijfsgetallen, als ‘gespeend per zeug per jaar; , ‘levend geboren’ en andere kengetallen worden niet bijgehouden.  

De biggen liggen rustig te slapen

Doordat ze veel aandacht geven aan de fitheid van de zeugen, zie je niet alleen dat het werpen makkelijk gaat, maar ook dat ze goed melk geven. Nadat de biggen zich vol hebben gedronken, is het natuurlijk goed rusten.

Perfecte mest voor goede darmgezondheid

Het is belangrijk dat de mest van de zeugen rondom het werpen smeuïg is. Grove vezels leveren daar een belangrijke bijdrage aan. Deze zie je ook goed terug in de mest. De Heus zorgt voor de juiste vezelfractie met behulp van de speciale Matrix-wals-technologie. De vezels hebben een belangrijke functie in het hele maag-darmkanaal en dus ook aan het eind van de dikke darm. Al met al zorgen ze voor een goede maag- en darmgezondheid.

Wel of niet biologisch?

De manier waarop ze hun bedrijf runnen, leent zich in principe ook prima om biologische varkens te gaan houden en dat hebben ze ook zeker overwogen. Gert Jan: “Overstappen op een biologisch concept kost heel veel tijd en vergt forse investeringen, dus voor ons is dit (nog) niet het moment om daarop over te stappen. We hebben het nu al druk genoeg met onze twee bedrijfstakken, maar wie weet wat de toekomst brengt”

Iedereen helpt bij het laden

Biggen van 25 tot 30 kilo gaan op de vrachtwagen naar één van de twee vaste afnemers. Dit zijn vleesvarkenshouders in de buurt. Bij het laden van de biggen komt ook de kleinzoon van Gert Jan en Hedwig even 'helpen'.

De biggen worden geladen

Heel specifiek voerschema voor fitte zeugen

De dragende zeugen hebben vloervoedering in stabiele groepen van ongeveer vier zeugen. Er wordt daar één keer per dag gevoerd. Kraamzeugen worden twee keer per dag gevoerd. Daarvoor hebben ze een systeem met klepelbakjes. In de lactatieperiode voeren ze in twee in fases. De Premium Prelacto Start voor een goede en makkelijke overgang van dracht naar lactatie. Na het werpen krijgen de zeugen Premium Lacto Comfort. Dit is een lactatie-voer met een hoog aandeel lysine. Dit zorgt ervoor dat de zeug voldoende melk kan geven voor het aantal biggen dat erbij ligt. De hoeveelheid voer die de zeugen krijgen, wordt bepaald op basis van een voerschema, maar vooral ook op het oog en ervaring.

Voermanagement bij de zeugen

Bijna alle dieren op het bedrijf worden met de hand gevoerd. De zeugen met de voerschep en de biggen met de vlibokar. Ongeveer tweemaal per jaar neemt Michel Ogink zijn spekdikte-meter mee om de spekdiktes van de zeugen te meten. Aan de hand daarvan wordt het voerschema nagekeken en waar nodig wordt er van voersoort gewisseld. De TN50 is een vleesrijke genetica. Het meten van spekdiktes (zie foto) is nodig om te voorkomen dat de zeug zich te ver weg geeft en niet genoeg herstelt. Op het oog beoordelen kan, maar het is toch lastig om het altijd goed in te schatten. De zeugen krijgen in de dracht Premium D Solide. Soms schakelen ze na het meten van de conditie over naar een meer geconcentreerd voer, zoals Premium D Solide HE. Dit voer is geconcentreerder, voornamelijk in EW (Energiewaarde), waardoor de zeug de kans krijgt meer spek aan te zetten.

Verschil tussen TN50- en TN70

In principe wordt de TN50 niet anders behandeld dan de TN70 als je het hebt over voerschema’s en voersoorten. Beide genetica-lijnen geven vleesrijke zeugen met weinig spek. De TN70 is genetisch gezien hoogproductiever dan de TN50, maar met 33 afgeleverde biggen per jaar vallen de TN50-zeugen van Zantinge ook zeker onder hoogproductief. Bij hoogproductieve dieren van een vleesrijke genetica, is het nog belangrijker om de zeug met de juiste conditie in de kraamstal te krijgen en een goede herstelperiode te geven na de zoogperiode.

Gratis poster Fysiologie van de zeug

Voor hoogproductieve zeugen is de structuur van het voer belangrijk. Door fysiek ander voer te geven, met dezelfde grondstoffen en voederwaarde, kan de maag-darmgezondheid en de algemene weerstand van de zeug aanzienlijk verbeteren en krijg je fittere zeugen. Op de poster kun je precies zien wat de functie is van de verschillende onderdelen van het maag-darmstelsel.

Minder geconcentreerd biggenvoer

Alle biggen krijgen de Prevent 3, daarna de Prevent 4 en dan door naar de Prevent 6. “We doen dit omdat het dieren zijn die een hoge opname hebben en met een speenleeftijd van 4,5 week al veel voer opnemen,” aldus Gert Jan. Om te zorgen dat ze zich niet overeten wordt de Prevent-lijn ingezet. Deze lijn is iets minder geconcentreerd dan andere lijnen en heeft onder andere een hoog vezelgehalte. Dit zorgt voor een verzadigd gevoel bij de biggen en ondersteunt tegelijkertijd de darmen. Door de hoge opname groeien de dieren hard ondanks dat ze een voer krijgen dat minder geconcentreerd is.

Grote biggen gaan naar de biggen-bungalows

Elke week worden er biggen gespeend die Gert-Jan opgelegt in één van de vier afdelingen. Omdat de productie van biggen is gestegen, hebben ze besloten om biggen-bungalows neer te zetten. Dit zijn polyester bungalows met verwarmde vloeren en een voerbak. Hierin zit een klep waardoor je de bungalow open kunt zetten en de biggen makkelijker kunt controleren, of voer kunt geven. Door een deur met flappen kunnen de biggen naar de buitenuitloop. Ondanks de verwarming binnen zitten de biggen toch het liefst buiten. De grootste biggen mogen in de bungalows en de kleinere biggen worden opgelegd in de afdelingen binnen.