Goede biestverdeling cruciaal bij grote tomen biggen

Godfried Groenland

Dierenarts

28 april 2023
-
4 minuten

Bigkwaliteit begint in de baarmoeder. Een big moet namelijk bij de geboorte vitaal genoeg zijn om zo snel mogelijk bij de uier te komen en minstens 250 milliliter biest te drinken. In de praktijk zie je echter dat niet alle biggen in een toom dat halen. Toch is voldoende biest voor de rest van het leven van een big van cruciaal belang. Premium zeugenvoeders zijn mycotoxine-arm, maar vezelrijk en kunnen daarbij helpen.

Goede biestverdeling cruciaal bij grote tomen biggende komende winter ?

Bigkwaliteit begint in de baarmoeder. Een big moet namelijk bij de geboorte vitaal genoeg zijn om zo snel mogelijk bij de uier te komen en minstens 250 milliliter biest te drinken. In de praktijk zie je echter dat niet alle biggen in een toom dat halen. Toch is voldoende biest voor de rest van het leven van een big van cruciaal belang. Premium zeugenvoeders zijn mycotoxine-arm, maar vezelrijk en kunnen daarbij helpen.

Biestopname meten door antistoffen

De biestopname van individuele biggen is goed te meten door enkele dagen na de geboorte bloedonderzoek te doen. Daarbij wordt door de Gezondheidsdienst voor Dieren aangegeven dat het antistofgehalte in het bloed (Immunoglobuline) op dag drie bij voorkeur meer dan 15 gram per liter moet bedragen. Waarden onder de tien zijn  beslist te laag. Een vitale big zal bij een zeug die voldoende biest geeft ongeveer 250 milliliter biest drinken. Daarmee zal de big meer dan genoeg antistoffen opnemen. In de praktijk zullen niet alle biggen voldoende biest opnemen, maar wanneer 90% van de biggen dat wel doet is dat een mooie score.

Voorbeeld-uitslagen Biest-scan

In grafiek 1 en 2 zie je de hoeveelheid antistoffen in het bloed van de biggen. Bij de
ene zeug is de hoeveelheid immuunglobulinen (IgG)  en de verdeling ervan veel beter dan
bij de andere zeug. 

Wat kun je zelf doen?

Voersamenstelling en voerschema tijdens de dracht zijn belangrijk voor geboortegewicht en vitaliteit van de biggen. Aan het einde van de dracht is het belangrijk dat de zeug goed voorbereid wordt op de geboorte van de biggen. Denk daarbij aan een voldoende hoge watergift (zeugen hebben extra water nodig voor de aanmaak van biest) en een voldoende hoge voergift. Dat is niet alleen belangrijk voor de biestproductie, maar ook voor een vlot geboorteproces met vitale biggen, weinig dood geboren biggen, en een goede start van de melkproductie. Vaak wordt daarbij een Prelac-voer gebruikt. Dit voorkomt onder andere te veel stuwing van de uier. Maar je kunt meer doen. Mycotoxinen kunnen veel schade aanrichten. Door geschoonde granen te gebruiken kun je de mycotoxine-belasting van de zeug en de biggen laag houden. Daarnaast heeft de zeug rond het werpen vooral rust nodig. Voer met de juiste en voldoende vezels helpt daar daarbij enorm. Wij gebruiken daarvoor de Matrix-wals-technologie om niet alle vezels te fijn te malen. 

Biest-scan van De Heus

Om meer inzicht te krijgen in de kwaliteit van de biest en de verdeling ervan binnen
tomen, kan De Heus een Biest-scan uitvoeren op je bedrijf. Daarbij meten we niet
alleen de kwaliteit van de biest met behulp van de Brix-waarden, maar wordt ook van
een aantal tomen van alle biggen de bloedwaarden bepaald. We nemen daarbij ook
biggen mee die zijn overgelegd en biggen die twee dagen na de geboorte zijn gestorven.
Deze blijken namelijk soms helemaal geen biest gedronken te hebben. Op deze
manier kan aan de hand van de laboratoriumuitslagen het biestmanagement besproken
worden en kun je kijken welke maatregelen je kunt nemen, zoals bijvoorbeeld het aanpassen van de overleg-strategie, of toepassen van split suckling.

 

De Heus - Brix-refractometer voor een Biest-scan

 

Vraag biest-scan aan

Vergelijking met andere zeugenbedrijven

In grafiek 3 staan de index-getallen van verschillende zeugenbedrijven. Het zijn schattingen van de totale biestgift van de zeugen, die is opgenomen door de biggen. Deze
is berekend door het aantal biggen te vermenigvuldigen met het antistofgehalte (lgG)
in het bloed van een toom. Op deze manier kunnen je makkelijk vergelijken hoe je scoort ten opzichte van andere bedrijven.

Split suckling voor een betere biestverdeling

Wanneer blijkt dat biggen niet allemaal voldoende biest binnenkrijgen, dan kun je split suckling gebruiken. De toom met biggen wordt dan in twee of drie groepen opgedeeld en om de beurt bij de zeug gelegd. Zo krijgen alle biggen de gelegenheid om voldoende biest op te nemen.

 

Over de auteur

Godfried Groenland

Dierenarts

Wil je meer informatie? Dan kun je Godfried gewoon een mailtje sturen.