Waarom is voorkomen van hittestress zo belangrijk voor zeugen?
Saskia van Zon
Productmanager zeugen & biggen
Vanaf de eerste warme dagen in het voorjaar is er kans op hittestress bij varkens. Daarbij gaat het vooral om de combinatie van temperatuur en luchtvochtigheid. Als de luchtvochtigheid hoog is, ervaren dieren (en mensen) al bij een lagere temperatuur hittestress. Eén van de dingen die je als eerste ziet, is dat varkens minder voer opnemen. Voor zeugen zie je die verminderde voeropname al vanaf een staltemperatuur van 22°C. Deze temperatuur is het hele jaar door al een uitdaging, maar zeker ook in de zomerperiode.
Zeugen passen zich aan
Varkens passen zich net als mensen aan als het te warm wordt. Ze verminderen bijvoorbeeld hun dagelijkse activiteit, maar verder hebben ze helaas wat minder aanpassingsmogelijkheden dan mensen. Varkens kunnen hun warmte immers niet kwijtraken door zweten. Daarom zijn ze afhankelijk van een aantal andere mechanismen. Zo zullen ze de ademhaling versnellen om meer warme en vochtige uitademingslucht kwijt te raken. Ook zal er meer bloed naar de huid gestuurd worden waardoor de extra warme huid gemakkelijker warmte verliest aan de omgeving. Vervolgens zoeken ze de koelste plaatsen op, bijvoorbeeld op de roosters of dicht bij de natte vloer bij een drinknippel. Daarbij proberen ze ook te voorkomen dat ze dicht tegen elkaar aan gaan liggen.
Gevolgen van hogere ademhaling
Al deze aanpassingen hebben echter ook een keerzijde. Door de snelle ademhaling wordt bijvoorbeeld veel CO2 uitgeademd waardoor het zuur-base-evenwicht in het dier verstoord wordt met alle gevolgen van dien. Met de juiste voeding kan dat echter gecorrigeerd worden en kunnen de negatieve effecten beperkt blijven.
Minder bloed voor maagdarmkanaal
Wanneer er door warmte meer bloed naar de huid gaat, betekent het dat er minder bloed beschikbaar is voor de longen, maar ook voor het maagdarmkanaal. Hierdoor wordt de vertering moeilijker. Dit effect wordt behalve bij zeugen zeker ook bij jonge biggen en jonge vleesvarkens gezien. Daarbij kunnen met name bij biggen darmlekken ontstaan. Bloedonderzoek wijst uit dat dit flinke ontstekingsreacties tot gevolg heeft.
Toegang tot drinkwater
Bij zeugen kunnen, afhankelijk van de huisvesting, de drinknippels tijdelijk geblokkeerd zijn door een zeug die koelte zoekt door in de natte plekken voor de drinknippel te gaan liggen. Vooral aan het einde van de dracht remt dat de wateropname voor andere zeugen. Dit heeft hardere mest en meer kans op verschijnselen van SINS tot gevolg.
Ander voer tijdens warme periodes
Omdat de negatieve gevolgen van hittestress lang kunnen doorwerken, is het niet alleen belangrijk om voor voldoende water en een goed stalklimaat te zorgen, maar ook om de zeugen te ondersteunen met aangepaste zomervoeders. Door de wisselende voeropname en (extra) hittestress draait bijvoorbeeld de lever overuren. Door een aantal vitamines, waaronder vitamine E, vitamine C en een aantal B vitamines te verhogen, wordt de lever extra ondersteund. Daarnaast investeren we voor onze zomervoeders extra in grondsto!en die uitdroging tegengaan, omdat zeugen tijdens hittestress sneller ademen en soms zelfs hijgen.
Voorkomen is beter dan genezen
Voorkomen is natuurlijk beter dan genezen. Koeling, klimaatinstellingen en stalmanagement spelen een belangrijke rol in het voorkomen van warme staltemperaturen. Ben jij al klaar voor de zomer? Bespreek je hittestress-plan met je adviseur.
Download de app op je telefoon
Je kunt de app op je telefoon downloaden in de Apple App store, of in de Google Play store.
De app biedt verschillende services, zoals een automatische waarschuwing als de hittestress-index op jouw locatie en voor jouw dieren kritiek wordt.
In de app kun je ook diverse zaken zelf invoeren, zodat je precies na kan gaan wat de omstandigheden in de stal en afdeling voor een effect hebben op de dieren.
Klik hieronder op de link van jouw app-store om CoolCare te downloaden.
Hoe werkt het?
In de app staat bij het uitroepteken '!' uitgelegd hoe de app werkt.
Meer weten? Neem contact op.
