Effectief vaccineren tegen coccidiose

Steven Borgijink

Productmanager vleespluimvee

24 april 2023
-
5 minuten

Coccidiose kan het bedrijfsresultaat behoorlijk beïnvloeden. Preventieve maatregelen kunnen helpen om de negatieve effecten van een infectie te beperken. Eén daarvan is vaccinatie. Het afgelopen jaar is er door vier pluimveehouders, in samenwerking met Pluimveepraktijk Noord en Oost en De Heus Voeders, een langdurige praktijkproef met vaccinatie tegen coccidiose gedaan.

Darmparasiet Eimeria

Daar waar pluimvee huist, komt ook coccidiose voor. Ze zijn als het ware onlosmakelijk met elkaar verbonden. Coccidiose is de term voor een reeks aandoeningen die getriggerd worden door een zeer besmettelijke darmparasiet uit de soort Eimeria. De soorten Acervulina, Maxima en Tenella zijn hierbij het meest bekend binnen de vleeskuikenhouderij. Het type en de hoeveelheid opgenomen oöcysten bepalen voor een groot deel de intensiteit van ziekteverschijnselen.

Taaie parasiet

De Eimeria-parasiet kan heel lang in zijn omgeving overleven. Zelfs wanneer er op de juiste manier gereinigd en gedesinfecteerd wordt om de druk te verlagen zullen er infecties blijven optreden. En omdat coccidiose een grote invloed heeft op de darmgezondheid, en daarmee op de bedrijfsresultaten, is het van belang om ook andere maatregelen te treffen.

Coccidiostatica

De meest gebruikte maatregel is het gebruik van coccidiostatica in het voer. Er zit verschil in de werking van de verschillende middelen. Sterk vereenvoudigt vallen deze in te delen in twee categorieën. Sommige middelen, de zogeheten chemische middelen, doden de parasiet in een vroeg stadium waardoor er ook geen immuniteit verworven wordt. Andere middelen werken later in op de parasiet of laten deze deels door zodat er enige immuniteit kan ontstaan tegen coccidiose. Dit zijn de ionoforen.

Vaccineren met behulp van spray

Omdat ionofore coccidiosemiddelen niet helemaal onomstreden zijn, is het van belang om ook andere mogelijkheden continu te evalueren. Eén daarvan is om kuikens immuniteit op te laten bouwen door te vaccineren. Hierbij worden oöcyten door middel van spray met de kuikens in aanraking gebracht. Het gaat dan om stammen die een snelle cyclus hebben, zodat de kuikens ook snel immuniteit kunnen opbouwen. Deze methodiek vraagt wel een nauwgezette uitvoering en controle.

Veldproef met vaccineren

Het afgelopen jaar heeft De Heus samen met Pluimveepraktijk Noord en Oost een grootschalige praktijkproef uitgevoerd. Hierbij zijn vier bedrijven met traaggroeiende vleeskuikenrassen overgeschakeld op het vaccineren tegen coccidiose. Deze koppels zijn gedurende de proef uitgebreid gemonitord. Concreet betekent dit dat deze bedrijven gedurende zes opeenvolgende ronden gevaccineerd hebben. Elke ronde zijn er vanaf de veertiende dag drie mestmonsters per week verzameld door de pluimveehouder. Op deze monsters zijn vervolgens oöcysten-tellingen uitgevoerd per Eimeria soort. Ook zijn er tweemaal per week kuikens voor sectie aangeboden om een beeld te krijgen van de darmgezondheid. 

Stabiele resultaten met nauwgezette vaccinatie

De resultaten van deze studie laten zien dat deze bedrijven, waar de vaccinatie dus heel nauwkeurig is voorbereid en uitgevoerd, het jaar goed en stabiel zijn doorgekomen met gelijkblijvende resultaten. Drie bedrijven hebben ervoor gekozen om te blijven vaccineren. Tot op heden blijven de resultaten stabiel en voorspelbaar.

Meer weten?

Neem dan contact op met een van onze vleespluimveespecialisten. 

Vleespluimvee specialisten

Onderzoek in ovo-vaccineren

Inmiddels is er ook de mogelijkheid om in-ovo te vaccineren. Het in-ovo vaccineren bestaat al langer, maar niet voor coccidiose. In het verlengde van de langdurige praktijkproef worden de nu ook de effecten van in-ovo vaccinatie onderzocht. Op deze manier blijven we niet alleen bestaande technieken optimaliseren, maar onderzoeken we ook de allernieuwste methodes.

Over de auteur

Steven Borgijink

Productmanager vleespluimvee

Wil je meer weten over effectief vaccineren tegen coccidiose? Neem dan contact met me op.