Het superieure reukvermogen van varkens
Johan Zonderland
Teamleider R&D
Varkens leven tegenwoordig onder totaal andere omstandigheden dan hun wilde voorouders. Desondanks is veel gedrag nog hetzelfde. Belangrijke natuurlijke gedragingen zijn gericht op het vinden van voedsel en groepsvorming. De zintuigen van de varkens spelen hierbij een essentiële rol. Wanneer je het natuurlijk gedrag en de zintuigen van varkens beter begrijpt, dan kun je daar met voeding en management beter op inspelen.
Zintuigen om voedsel te zoeken
Varkens spenderen een groot deel van hun actieve tijd aan het zoeken van voedsel. Dat komt neer op ruim drie uur per dag. Hierbij maken ze gebruik van hun belangrijkste zintuigen om te ruiken, voelen (met de wroetschijf) en proeven. Het reukvermogen van varkens is vergelijkbaar met dat van honden. Hiermee zijn ze extreem goed in staat om voedsel op te sporen. Tijdens de zoektocht, of beter gezegd ‘wroettocht’, gebruiken varkens hun sterke wroetschijf. Deze wroetschijf is ook nog eens zeer gevoelig, vergelijkbaar met de gevoeligheid van onze handpalm. Al wroetend kan een varken voelen wat in de grond mogelijk eetbaar is. Met hun tong kunnen varkens vervolgens miljoenen verschillende smaken onderscheiden. Ter vergelijking; de mens kan duizenden smaken onderscheiden. Hiermee kunnen varkens heel goed proeven en uitzoeken wat ze op dat moment nodig hebben.
Varkens blijven naar voedsel zoeken
In de varkenshouderij speelt het voedselzoekgedrag met bijbehorende zintuigen nog steeds een belangrijke rol. Aangeboden voeding moet bijvoorbeeld van goede kwaliteit zijn en goed aansluiten bij de behoeftes van het varken. Bedorven producten, bijvoorbeeld melkproducten, zullen varkens meteen laten staan. Daarnaast kunnen varkens hun dagelijkse portie voer gemakkelijk en snel opeten. Maar hun natuurlijk voedselzoekgedrag gaat nog wel door, tot wel ruim drie uur per dag. Dit gedrag kan dan gemakkelijk uitgevoerd worden op hokgenoten. En dan vooral op de uitstekende delen zoals staarten en oren, wat mogelijke schade met zich mee kan brengen. Zorg daarom dat varkens naast voldoende voer ook aanvullende mogelijkheden hebben om hun voedselzoekgedrag uit te oefenen. Gebruik hiervoor onze producten zoals onze Baby Big XL, BigXplore of Wroetmix.
De wroetschijf is een plaat van kraakbeen in de neus van het varken.
Zintuigen voor sociaal gedrag
Varkens zijn zeer sociale dieren en leven van nature in familiegroepen. Vaak bestaan deze uit een paar zeugen met hun nakomelingen. Volwassen beren leven alleen. Binnen de familiegroepen bestaat een sterke hiërarchie. De dagelijkse activiteiten voeren ze gezamenlijk uit. Voor herkenning van hun familieleden is geur het belangrijkste zintuig. Voor de sociale herkenning hebben varkens wel negen verschillende klieren die geuren (feromonen) uitscheiden. Ook pasgeboren biggen vinden de spenen van de zeug op basis van geur. De onderlinge communicatie vindt plaats via geluid. Er zijn ongeveer twintig verschillende communicatiegeluiden van varkens bekend. Varkens hebben maar beperkt zicht en voor sociale gedrag speelt dit dan ook maar beperkt een rol.
Schone stal zorgt voor rust in de groep
In de huidige varkenshouderij is het voor een stabiele, sociale groep belangrijk dat een varken goed kan ruiken en horen. Een schone omgeving met weinig schadelijke gassen en stof is dan ook van belang. Ammoniak kan bijvoorbeeld de neus van het varken irriteren of zelfs infecteren. Dit hindert de onderlinge herkenning wat tot onrust en agressie kan leiden. Zorg daarom voor een goed leefklimaat van de dieren en meet regelmatig de concentratie van schadelijke stoffen. Onze klimaatspecialisten kunnen hierbij helpen.
Gedrag en gezondheid monitoren met sensoren
De Heus heeft een onderzoeksstal volgehangen met camera’s en sensoren. Hiermee worden continu het diergedrag en het klimaat gemonitord. Hiermee willen we onderzoeken of met behulp van beelden en sensoren gezondheidsproblemen en ongewenst gedrag, zoals staartbijten, eerder opgespoord kan worden.
Hiermee bevorder je voedselzoekgedrag
Je kunt het voedselzoekgedrag van je varkens bevorderen met deze producten:
- Baby Big XL
- BigXplore
- Wroetmix
Over de auteur
Johan Zonderland
Teamleider R&D
Heb je vragen of wil je meer weten over het artikel? Stuur gerust een mail.
