Benutting van najaarsgras
Gras speelt een belangrijke rol in de meeste biologische rantsoenen. Hoe meer gras in het rantsoen, des te belangrijker het is dat de samenstelling van het gras zoveel mogelijk overeen komt met de behoefte van de koe. Hoe beter dit overeen komt, hoe makkelijker de koe het kan benutten. En des te minder hoeft het rantsoen gecorrigeerd te worden.
Pensenergie
Als je de koeien al opgestald hebt, kun je het rantsoen gemakkelijker optimaliseren. Lopen de koeien nog buiten? Dan is de uitdaging groter. Najaarsgras is over het algemeen lastiger te benutten. De eiwitgehaltes lopen op (Figuur 1) en dit eiwit komt ook sneller beschikbaar in de pens. Er is pensenergie voor nodig om dit te benutten, maar de energiewaarde van het gras loopt juist terug (Figuur 2). Dit zie je terug in een oplopend ureum getal in de melk. Om het onbestendige eiwit uit het gras toch te benutten, zal de pensenergie dus ergens anders vandaan moeten komen. Het ureum getal is een goede maatstaf om de energie aanvulling te sturen.
Smakelijkheid
Daar komt nog bij dat de smakelijkheid van het gras flink onder druk staat. Smakelijkheid en opname loopt altijd terug in het najaar, maar dat effect lijkt dit jaar nog wat sterker. Door de droge zomers kwam in de afgelopen jaren meer stikstof beschikbaar in het najaar dan nu het geval is. Terwijl de grasgroei dit najaar juist hoog is door het warme weer. Dit zie je terug in de gelige kleur van het gras.
Zorg dat je voldoende bijvoert, zodat de koeien naar behoefte kunnen vreten. Wanneer de opname buiten minder wordt, wordt het lastiger om de opname goed over de dag te verdelen. Weiden in twee periodes per dag kan helpen om de opname van eiwit en energie beter over de dag te verdelen.
Komend jaar
We hebben dit jaar positieve resultaten gezien op smakelijkheid en opname van het gras door het strooien van zout. Ook kun je er aan denken om komend jaar de percelen met klaver niet te bemesten met drijfmest, maar een kali gift te geven. Deze drijfmest kun je op andere percelen benutten waar minder klaver in staat.
Draagkracht
Het risico op schade aan de grasmat wordt groter naarmate het natter wordt. De verschillen in draagkracht tussen de grondsoorten zijn groot. Wil je zo lang mogelijk blijven weiden zonder de grasmat te veel te beschadigen? Denk dan eens na hoe je de koeien zo weinig mogelijk over hetzelfde stuk kunt laten lopen. Je kunt ze bijvoorbeeld op verschillende plekken het perceel in laten gaan en er uit laten komen.
Gegevens in onderstaande grafieken komen uit de vers gras monsters die wekelijks genomen zijn op biologische praktijkbedrijven die meedoen aan het project Kijk op Gras 2022 en 2023:
Figuur 1
Figuur 2
Meer informatie
Ben je benieuwd hoe je op jouw bedrijf de benutting van je eigen gras kunt verbeteren? Neem dan contact op met een van onze Rundveespecialisten.
