Nitraatrichtlijn grondwater: 7e actieprogramma

De Nederlandse overheid heeft het Nederlandse grondgebied in z’n geheel aangewezen als kwetsbare zone. Aangezien het 6^e actieprogramma eind 2021 is afgelopen is er een nieuw actieprogramma opgesteld en bij de EU ingediend om de waterkwaliteit verder te verbeteren.

Nederland had eerder al een ontwerp opgesteld waarop gereageerd kon worden. Hierop zijn 3.650 zienswijzen binnen gekomen. Daarnaast heeft de overheid overleg gevoerd met belangenorganisaties en sectorpartijen gevoerd. Door de zienswijzes en gesprekken zijn er verschillende wijzigingen in het ontwerp doorgevoerd waarna het ministerie met het actieprogramma naar Brussel is gegaan.

De huidige stand van zaken is dat Brussel het voorstel heeft afgekeurd. Het is nu dus afwachten hoe dit wordt opgelost.

Eén van de zienswijzen is door ons ingediend. Hierin hebben we aangegeven tegen de landelijke maatregelen te zijn en pleiten we voor een gebiedsgerichte aanpak, en dan alleen als dat echt nodig is. 

Hieronder noemen we de belangrijkste punten uit het 7^e Actieprogramma Nitraatrichtlijn zoals Minister Schouten dat naar Brussel heeft verzonden:

Rustgewassen op bouwland op zand & löss gronden (uitgezonderd voor biologische bedrijven):

Per 1-1-2023:

• Bij continuteelt bouwland wordt een rustgewas (grassen of granen) verplicht na 3 jaar. Dus eens in de 4 jaar moet een rustgewas worden geteeld. Dit is voor alle grondsoorten. 2023 zal hiervoor het startjaar worden. Dus 2023, 2024, 2025 bouwland betekent dat in 2026 een gras, graan of vlinderbloemige geteeld moet worden op dit perceel.
• Vanggewassen na de hoofdteelt op 60% van het areaal op zand- en lössgronden. Na maïsteelt blijft een vanggewas altijd verplicht op zand- en löss.
• Minimaal 60% rustgewas op het areaal in gebruik bij graasdierbedrijven (behalve rosébedrijven). Geen probleem bij derogatiebedrijven (>80% gras). Wel probleem bij niet derogatiebedrijven.

Per 1-1-2027:

• Eens in de 3 jaar een rustgewas telen op bouwland.
• Vanggewassen na de hoofdteelt op 100% van het areaal op zand- en lössgronden.
• Minimaal 70% rustgewas op het areaal in gebruik bij graasdierbedrijven waarvan minstens de helft permanent grasland (>5 jr gras).

Vanggewassen - Commissie van Wijzen. Medio 2022

De inzaaidatum voor vanggewassen na mais op zand en löss blijft behouden. Wel gaat gewerkt worden met een Commissie van Wijzen die jaarlijks kijkt of 1 oktober haalbaar is, gelet op weersomstandigheden gedurende het groeiseizoen.

Stimuleren van organische stofrijke mest. Per 1-1-2023

Het ministerie wil het gebruik van compost en vaste mest zoals stromest en champost stimuleren. Dat willen ze doen door:

• Compost maar voor 25% mee te laten tellen in de P-gebruiksruimte tot max 3,5 kg fosfaat (nu is dat 50%)
• Stromest, champost of vergelijkbare mest voor 75% mee laten tellen in de P-gebruiksruimte.

Teeltvrije zones. Per 1-1-2023

Om uitspoeling naar het oppervlaktewater te voorkomen staat de volgende maatregel aangekondigd:

• Bufferzones van 5 meter langs ecologisch kwetsbare waterlopen
• Bufferzones van 2 meter bij overige watervoerende wateren
• Bovenstaand hebben een maximum van 5% van een perceel
• Waterbeheerders mogen het advies geven om hier van af te wijken
• Bij kruidenrijk grasland wordt de uitzondering gegeven dat één meter bufferstrook voldoende is bij overige watervoerende wateren
• Bufferzones mogen niet bemest worden en tellen niet mee in de mestplaatsingsruimte
• Beweiding is toegestaan op de bufferstroken. Omdat er met beweiding ook mest op de bufferstroken komt is RVO voornemens de algehele stikstofnorm te verlagen. Dit moet nog verder worden uitgewerkt.

Grondgebonden groei melkveehouderij. Per 1-1-2023

Deze komt per 1-1-2023 te vervallen. Dan moeten de bufferstroken worden toegepast waarmee plaatsingsruimte mest vervalt. Dat kan met deze regeling voor grote problemen zorgen en daarom wordt deze geschrapt.

LET OP: op termijn komt er wel wat voor terug. RVO is bezig met een nieuw mestbeleid waarbij de melkveehouderij alle mest op eigen- of pachtgrond kan plaatsen of dit doet met een samenwerking tussen het melkveebedrijf en een akkerbouwer. Het is nog onbekend wanneer dit gereed zal zijn.

Samenvattend

Er staan veel actie’s beschreven in het 7^e actieprogramma. Lang niet allemaal ten gunste van onze agrarische sector. Wij blijven onze invloed aanwenden voor een beter actieprogramma.

Neem bij vragen over dit artikel gerust contact op met één van de specialisten van Agra-Matic Mineraal.