Lange staarten, bijzondere uitdaging
Sinds de ondertekening van de verklaring van Dalfsen door partijen als NVV en LTO zijn er diverse initiatieven geweest om stapsgewijs varkensstaarten minder kort te couperen en in de toekomst helemaal te stoppen. De laatste tijd zien we het aantal initiatieven in de markt toenemen, omdat onder andere in Zweden afgeleverde varkens met lange staarten meer geld opleveren.

Extra ondersteuning
Varkens met lange staarten houden, gaat niet vanzelf. Een eventuele staartbijtuitbraak gaat gepaard met veel dierenleed en economische schade. Voor varkenshouders blijft het daardoor een hele uitdaging. De Heus ondersteunt bedrijven die varkens met lange staarten houden met advies en speciaal voer.Hoe ontstaat staartbijten?
Varkens hebben van nature een sterke drang om de omgeving te onderzoeken, onder andere wanneer ze op zoek gaan naar voedsel. Bij gebrek aan omgevingsmateriaal en in combinatie met stress of andere suboptimale omstandigheden kan dit gedrag overslaan op hokgenoten; staarten zijn dan een gemakkelijk doelwit. Het ontstaan van een staartbijtuitbraak is lastig te voorspellen, maar allerlei vormen van suboptimale omstandigheden kunnen de emmer laten overlopen en om laten vallen met een staartbijtuitbraak als gevolg (figuur 1). De extra onrust in het hok plus de aanwezigheid van bloed versterken het bijtgedrag. Daarbij kan de uitbraak snel escaleren en kunnen meerdere dieren staartschade oplopen. Indien een ondernemer varkens met lange staarten wil houden zal hij zich dus zeer bewust moeten zijn van de leefomgeving en het gedrag van de varkens. Drie zaken zijn zeer belangrijk: preventieve maatregelen, goede varkens(staart) monitoring en adequaat ingrijpen bij verwondingen.1 Preventieve maatregelen
Preventie start met een goede basis waarbij huisvesting, klimaat, hygiëne en diergezondheid optimaal moeten zijn. Het is belangrijk om in dit proces ook de voerspecialisten en de dierenarts te betrekken. Een relatief kleine risicofactor kan de emmer al laten overlopen. Het is dus zaak kritisch naar de bedrijfsvoering te kijken. Hokverrijking is de belangrijkste maatregel bij het voorkomen van staartbijten. Daarom moeten de varkens voldoende nieuw en vers afleidingsmateriaal hebben tijdens een ronde.
Extra vezels
Ook met voedingsmaatregelen kan het risico op een staartbijtuitbraak verkleind worden. De Heus heeft speciale voeders met extra vezelrijke grondstoffen. De vezels bestaan uit een combinatie van fermenteerbare en niet-fermenteerbare vezels. Hierdoor worden de dieren rustiger. Daarnaast helpt het gebruik van geschoonde granen in de voeders doordat daarmee het mycotoxinegehalte in het voer verlaagd wordt.Naast het feit dat varkens zich bij hoge myctoxine gehaltes minder prettig voelen, is bekend dat het ook tot staartnecrose kan leiden, met name bij jonge biggen. Bij staartn ecrose ontstaan kleine staartverwondingen met bloed en dit stimuleert hokgenoten tot staartbijten.
Figuur 1: Staartbijten mulitfactorieel probleem
Bron: Wageningen Livestock Research, checklist aanpak staarbijten bij (biologische) varkens