Heeft soja echt zo’n hoge co2-footprint?
Afhankelijk van de diersoort worden in veel diervoeders soja verwerkt. De reden hiervoor is simpel: sojabonen bevatten een groot aandeel goed verteerbare vetten en eiwitten. In de meeste gevallen wordt dat vet geëxtraheerd en als sojaolie in humane voeding of diervoeding gebruikt, of verwerkt tot biodiesel. Het restant, sojaschroot, bevat door het wegnemen van het vet een zeer hoog gehalte kwalitatief goed eiwit. Een mooie eiwitbron in diervoeders. Vaak wordt echter gesteld dat daar een enorme CO2-footprint aan vasthangt. Is dit terecht?
Waarom is de CO2 bij soja zo anders?
Soja is een hoogproductief gewas en legt daarbij CO2 vast. Deze CO2 komt via verschillende wegen vrij om vervolgens opgenomen te worden door bijvoorbeeld de sojaplant of een ander gewas. Het vormt dus een kringloop en dus vindt er netto geen productie plaats. Toch ligt dit iets genuanceerder, omdat er bijvoorbeeld machines gebruikt worden bij de teelt en transporten van het gewas. Ook de productie van bijvoorbeeld kunstmest en de bestrijding van insecten gaat gepaard met de productie van CO2. Tot hier zijn er echter geen grote verschillen met andere gewassen. Toch is het verschil in de CO2-footprint tussen bijvoorbeeld soja en andere eiwitrijke gewassen enorm. Gek genoeg zit dit hem puur in de locatie waar het gewas geteeld wordt.
Lees ook: Koninklijke De Heus gaat in Europa voor duurzame soja
CO2-afschrijving
Een groot deel van de soja die wereldwijd verbouwd wordt groeit in Zuid-Amerika. Daar zijn in het verleden bossen gekapt om ruimte te maken voor voedselproductie. Dit is uiteraard onwenselijk vanuit het oogpunt van biodiversiteit en het behoud van de natuur. Daarom zijn er in het verleden al diverse initiatieven opgestart rondom de duurzame teelt van soja waarvoor geen bossen gekapt mogen worden. De Nederlandse veevoerindustrie maakt daarom uitsluitend gebruik van soja met één van die verschillende duurzaamheidscertificaten om duurzame teelt te garanderen. RTRSsoja is een bekend voorbeeld van zo’n certificaat. De certificering verbiedt onder andere het illegaal kappen van bosgebieden. Toch krijgt de in Brazilië geteelde soja rekenkundig een extra CO2-bijdrage mee. Dit is van stukken land die in het verleden ontbost zijn. Deze bijdrage wordt de komende 10 jaar nog afgeschreven. Dat betekent dat de CO2-productie van soja na die 10 jaar wel tot ruim zes keer zo laag wordt. Teruggerekend naar een kilo kip betekent dit een halvering van de CO2-footprint, terwijl kip nu al het vlees is met de kleinste CO2-footprint. Met de huidige rekenmethodiek zorgt soja dus inderdaad voor een bijzonder hoge uitstoot van CO2.
Gevolgen van de rekenmethode
Je kunt je afvragen of de gebruikte rekenmethode wel het gewenste effect heeft. Vanwege die hoge CO2-footprint van soja wordt namelijk veel gekeken naar alternatieven. Ieder gewas dat in een land groeit, waar in het recente verleden geen boskap is geweest, scoort beter op gebied van CO2. Dus ook bijvoorbeeld in Nederland verbouwde soja, zelfs wanneer het gewas hier veel minder productief is. In mijn ogen is dat zeer contraproductief, zeker wanneer je bedenkt dat er vervolgens meer land nodig is om deze soja te verbouwen. Puur kijken naar CO2-footprint kan dus betekenen dat je achteruitboert op andere aspecten van duurzaamheid, bijvoorbeeld landgebruik en voedselvoorziening.
Conclusie
Al met al kan dus gesteld worden dat het niet zozeer soja, maar het gebied waar het verbouwd wordt, zorgt voor een hoge bijdrage aan CO2-productie. Misschien wel belangrijker is dat zonder voldoende kennis over de achtergrond van rekenmethodes gemakkelijk foute conclusies worden getrokken. Voor De Heus is dat reden genoeg om aan te sluiten bij verschillende projecten rondom duurzaamheid. Wij staan volledig achter een verdere verduurzaming van de sector, maar de focus moet wel op de juiste punten liggen.
Meer weten over de de lage CO2-uitstoot kip? Neem contact op met onze Productmanager Vleespluimvee: