Goed rendement met nurse meel
Het plaatsen van cups in de kraamhokken is de laatste jaren een nieuwe ontwikkeling waar veel over gesproken wordt en die steeds meer opmars vindt in de praktijk. In dit artikel gaan we in op de voor- en nadelen van dit systeem en de praktijkervaringen die er tot nu toe zijn.
Alternatieve systemen
Steeds meer zeugenhouders investeren in alternatieve opfoksystemen om zoveel mogelijk levend geboren biggen als kwaliteitsbig groot te brengen. Naast dat het economisch gezien aantrekkelijk kan zijn, zorgt het voor meer werkplezier en motivatie. Eén van de alternatieve systemen zijn cups in het kraamhok. Het voordeel van dit systeem ten opzichte van andere systemen is dat de biggen bij de zeug blijven en dat je extra kunstmelk en/of een vloeibare prestarter aanbiedt aan de biggen. Hierdoor kun je meer en zwaardere kwaliteitsbiggen bij de zeug grootbrengen. Aan de andere kant kan de zeug ontlast worden, waardoor te veel gewichtsverlies voorkomen wordt.
Positieve resultaten
Uit diverse onderzoeken wereldwijd blijkt dat met cups in de kraamstal veel voordelen te behalen zijn. Uit de proeven die gedaan zijn blijkt dat de tomen uniformer worden. De kleine biggen komen beter mee en zijn duidelijk zwaarder op het moment van spenen. Over de verschillende proeven heen blijkt dat het gemiddeld speengewicht met 0,5 kilo stijgt bij het toepassen van cups in het kraamhok. Een ander groot voordeel dat in de proeven aangetoond wordt is dat er meer biggen bij de zeug grootgebracht kunnen worden en dat het uitvalspercentage voor spenen lager is. Gemiddeld genomen over de proeven heen is het uitvalspercentage 3,1 procent lager en wordt er 0,5 big per zeug meer gespeend. Uit eigen onderzoek blijkt dat, naast bovenstaande voordelen, bij het toe-passen van het cupsysteem ook darmgezondheid van de biggen in de kraamstal toeneemt. Uit grafiek 1 blijkt dat de darmvloklengte duidelijk langer is en de darmen daarmee gezonder zijn.
Grafiek 1: darmvloklengte kort voor spenen
Cups in de praktijk
Langzaam maar zeker komen er steeds meer bedrijven die investeren in het cupsysteem in de kraamstal. Uit twee enquêtes die stagiaires eind 2014 voor ons gehouden hebben blijkt dat, van de 96 bedrijven die hebben deelgenomen aan de enquêtes, 9,3 procent werkt met het cupsysteem in de kraamstal. Zie het taartdiagram voor de verdeling in de alternatieven opfoksystemen die door deze 96 bedrijven toegepast worden.
Taartdiagram: verdeling alternatieve opfoksystemen
Positieve praktijkervaringen
Om vast te stellen hoe de ervaringen zijn met het cupsysteem in de praktijk, zijn in een enquête over alternatieve opfoksystemen ook specifiek vragen opgenomen over het cupsysteem. Aan de zeugenhouders die gebruik maken van het cupsysteem is de vraag gesteld wat zij de positieve en negatieve punten vinden. Een aantal zeugenhouders hebben zelf proeven gedaan, waarbij het speengewicht met en zonder cups vastgesteld is. Dit speengewicht was gemiddeld 0,5 kilo hoger. Andere positieve punten die door deze zeugenhouders ervaren worden is dat de tomen op het oog uniformer zijn en dat ze meer biggen bij de zeug kunnen laten liggen. Het negatieve punt dat genoemd wordt is het reinigen, dit duurt te lang.
Tomen zijn op het oog uniformer en er liggen meer biggen bij de zeug
Bij doorvragen blijkt het te gaan om ongeveer 1 uur werk per week. De bedrijven die met het cupsysteem in de kraamstal werken, spenen op jaarbasis 1,68 biggen per zeug meer (32,83 ten opzicht van 31,15 biggen) dan de andere bedrijven uit de enquête. Dit komt door 2,1 procent minder uitval in de kraamstal, een hogere worpindex (2,43 ten opzichte van 2,40) en 0,1 meer levend geboren biggen per worp. Op de praktijkbedrijven die met het cupsysteem werken worden de cups op dag twee open gezet. De eerste melk wordt gemiddeld 12 dagen lang verstrekt en daarna wordt er gemiddeld nog negen dagen een tweede voersoort verstrekt. De bedrijven die bijgehouden hebben hoeveel voer de biggen via het cupsysteem opnemen gaven aan dat dit ongeveer 950 gram per big is.
Scherpere voerkosten
De voerkosten per big kunnen aanzienlijk zijn bij toepassing van het cupsysteem. Voor het realiseren van zowel goede technische als ook economische resultaten met het cupsysteem heeft De Heus een nieuwe voertoepassing ontwikkeld. Er zijn goede ervaringen met kort en gezond opstarten op onze kunstmelk. Daarna snel overschakelen op de vloeibare prestarter ‘Nurse meel’ en deze voeren tot een leeftijd van ongeveer 16 dagen. Verstrek daarna water via de cups. Naast het cupsysteem dient er al snel, via een goedbeschikbaar bakje, droogvoer aan de biggen aangeboden te worden. Alle biggen moeten voor spenen al goed droogvoeropnemen. Nurse meel is een uniek product dat qua samenstelling een combinatie is van kunstmelk en een prestarter enzorgt voor gezonde biggen en scherpe voerkosten. Door het toepassen van Nurse meel kan een investering in het cupsysteem in het kraamhok snel uit. Bij gemiddelde verbeteringen van het technische resultaat is de investering binnen een paar jaar terugverdiend. De Heus heeft de mogelijkheid om voor uw bedrijf een simpele economische berekening te maken om vast te stellen of het investeren in een cupsysteem voor uw bedrijf technisch en economisch interessant is.
